Een blik op de St. Odulphuskerk
De St. Odulphuskerk in Bakhuizen werd gebouwd in 1913-1914 en is een prachtig voorbeeld van neogotische architectuur. Het is een driebeukige pseudo-basiliek met een imposante westtoren, ontworpen door de bekende architect Wolter te Riele. Deze kerk verving de oudere kerk uit 1857 die verderop in de Sint Odulphusstraat stond.
Het middenschip telt vier traveeën, terwijl het koor één travee en een 3/6 sluiting omvat. Een indrukwekkende boogopening verbindt het schip met de torenruimte, waar zich het portaal bevindt, evenals een tribune voor koorzangers en het orgel.
In de koorsluiting en de zijkapellen bevinden zich zeven kleurrijke, gebrandschilderde ramen in gotische stijl, afkomstig uit het atelier van Frans Nicolas uit Roermond. Ze geven de ruimte een bijzondere sfeer en zijn ware blikvangers.
Het neogotische hoofdaltaar, geplaatst in 1915, is afkomstig uit het gerenommeerde atelier van Friedrich Wilhelm Mengelberg, bekend om zijn hoogwaardige kerkelijke kunst.
In het interieur zijn ook beelden te vinden van de heiligen Odulphus en Bonifatius, belangrijke geloofsverkondigers van Friesland. Op de zijluiken schilderde kunstenaar Jacob Ydema later indrukwekkende voorstellingen van Gethsemani en de Verrijzenis.
Schilderkunst in de St. Odulphuskerk – het werk van Jacob Ydema
Jacob Michiel Ydema volgde zijn opleiding aan het Rijksinstituut voor de Opleiding van Tekenleraren en aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Hij werd onder meer begeleid door de bekende kunstenaar J.H. Jurres.
Het indrukwekkende schilderwerk in het hoofdgewelf is volledig afgestemd op de indeling van het plafond: in elk vak is een aparte scène te zien. Samen vertellen deze voorstellingen het verhaal van de heilsgeschiedenis, met thema’s als zonde, dood, verlossing en overwinning. Blikvanger is het grote medaillon in het midden van het gewelf, waarin het Lam Gods op de troon is afgebeeld – een krachtig symbool van geloof en hoop.
Ook in de koorsluiting vind je bijzonder werk van Ydema: op de onderste wandvlakken schilderde hij aan beide zijden groepen musicerende engelen. Links zie je engelen met snaarinstrumenten, fluiten en trommels; rechts zingt een engelenkoor, begeleid door orgel en strijkers. Deze beelden voegen een bijna hoorbare, hemelse sfeer toe aan het koor van de kerk.
Gemenebestgraven – herinnering aan de bevrijders
Op het kerkhof van Bakhuizen liggen negen militairen begraven die tijdens de Tweede Wereldoorlog in deze omgeving zijn gesneuveld. Zij dienden in het leger van het Gemenebest en kwamen uit verschillende delen van de wereld: zes uit het Verenigd Koninkrijk, één uit Canada en twee uit Australië.
Hun aanwezigheid herinnert ons aan de offers die jonge mannen van ver brachten voor onze vrijheid. Elk jaar op 4 mei vindt bij deze graven de nationale dodenherdenking plaats – een moment van bezinning, dankbaarheid en eerbetoon. Muziekvereniging Euphonia uit Bakhuizen omlijst de plechtigheid met muziek, en speelt naast het Wilhelmus ook de volksliederen van het Verenigd Koninkrijk, Canada en Australië – als eerbetoon aan de herkomst van deze soldaten.
Het Belgenmonument – herinnering aan Belgische vluchtelingen
Tijdens de Eerste Wereldoorlog vonden veel Belgische vluchtelingen tijdelijk onderdak in Nederland, ook in Bakhuizen en Rijs. Ter herinnering aan hun verblijf en het medeleven van de lokale bevolking is het Belgenmonument opgericht.
Bij het monument is informatie te vinden over deze bijzondere periode in de dorpsgeschiedenis, waarin gastvrijheid en solidariteit centraal stonden.
Urnenhof – een plek van rust en herinnering
Het kerkhof van Bakhuizen beschikt ook over een urnenhof: een speciale, serene plek voor het bijzetten van urnen, waar nabestaanden in alle rust kunnen herdenken.
